udostępnij:
Warto wiedzieć, warto zobaczyć
Zasoby biblioteki Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu kryją bardzo ciekawe i cenne zbiory ze względu na unikatowe egzemplarze starodruków i rękopisów. Ich wartość dla kultury polskiej jak i europejskiej ma ogromne walory. Jako biblioteka fachowa licząca ponad 35 tys. zbiorów, gromadzi i przechowuje bezcenną, także z punktu widzenia regionalnego, kolekcję książek.
O najstarszym księgozbiorze związanym z Piastami a należącym do ks Ludwika I w swojej cennej pracy wypowiadały się badawcze autorytety – M.Horrnowska i H. Zdzitwiecka w „Zbiory rękopiśmienne w Polsce średniowiecznej” (Wa-wa 1947 r.) – „”Księgozbiór ten nie tylko pod względem ilości, ale jakości zajmował w IV wieku pierwsze miejsce”. Szczęśliwie duża część zbiorów zachowała się do dziś. Większość z tych dzieł znajduje się w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu, a niektóre egzemplarze w bibliotece MPŚ w Brzegu. Perełką w kolekcji jest jeden z najstarszych zabytków piśmiennictwa – Ewangeliarz datowany na I połowę IV oraz „Kodeks Lubiński” zwany „Legendą o św. Jadwidze sporządzony w 1353 r. przez Mikołaja Pruzię. Na szczególną uwagę zasługują zbory należące do późniejszej Biblioteki Piastowskiej , które dzisiaj nie są skupiona w jednym miejscu, bowiem część znajduje się we Wrocławiu, a część jest przechowywana przez Bibliotekę Wojewódzką w Opolu w oddziale zbiorów specjalnych w Rogowie Opolskim. O istnieniu tej biblioteki i jej cennych zbiorach dowiadujemy się z odnalezionego przez Pawła Kozerskiego, dyrektora MPŚ rękopisu inwentarza bibliotecznego z 1622 r. Ten ręcznie spisany po łacinie katalog nazwany „Catalogus Librorum Illustris BL” zawiera 800 pozycji książkowych z bardzo wielu dziedzin, co świadczy o szerokich horyzontach książęcych właścicieli ówczesnej biblioteki. Ten szczególny dokument został zmikrofilmowany, ale oryginał pozostał w brzeskich zbiorach. Biblioteka MPŚ w Brzegu z cenniejszych rzeczy przechowuje także kancjonały i modlitewniki, jakie wydawane były w Brzegu w okresie od XVI do pierwszej poł. XX wieku. Cennym źródłem informacji dla historyków są zachowane panegiryki, tworzone z okazji szczególnych wydarzeń na dworach książąt brzeskich jak np. pochówki ks Jerzego II, Jerzego III czy Jerzego IV Wilhelma.
Bardzo atrakcyjne dla współczesnych mieszkańców naszego regionu są zabytkowe mapy, pocztówki i zdjęcia dokumentujące najważniejsze wydarzenia z życia rodzinnego mieszkańców oraz ukazujące architekturę, którą nierzadko można oglądać już tylko na starych fotografiach.
Obok niezwykle ciekawych zabytków kultury przechowywanych w zamkowej bibliotece wszyscy kochający odkrywanie dzieł mistrzów minionych wieków mogą odnaleźć na zamku ciekawą kolekcję starych lamp naftowych. Ta kolekcja, która jest udostępniana na osobnej wystawie stałej – budzi zainteresowanie i zachwyt, bowiem przybliża oglądającym bardzo dekoracyjne i efektowne lampy naftowe powstałe od II poł. XIX w. do początku XX w. w obowiązujących wówczas stylach. Zachwycają dziś swoim kształtem, budową, mistrzostwem wykonania artystów rzemieślników. Można zapoznać się ze stosowanymi wówczas technikami zdobniczymi, wykorzystywanymi materiałami i niejednokrotnie zaskakującą i zachwycającą stylistyką. Wykonywane były dla zamożnych właścicieli pałaców i dworów oraz bogatego mieszczaństwa. Oświetlały prywatne salony i miejsca publiczne; stojące i wiszące, kominkowe i przyścienne; zwieńczone malowanymi kloszami w formie tulipana, zdobione złotem, emalią i innymi technikami . Można podziwiać wytwory znanych europejskich producentów, którzy nadążali za duchem swoich czasów zarówno we wzornictwie, stosowanej technice jak i kulturze estetycznej przełomu XIX i XX wieku.
